Ψυχική υγεία
«Από το 1992 η Παγκόσμια Ομοσπονδία έχει ορίσει την 10 Οκτωβρίου επίσημα ως Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας,
Το βάρος ξαλαφρώνει μόνο όταν το μοιράζεσαι
Ψυχική
υγεία είναι :
•
Να σεβόμαστε τις ελευθερίες του εαυτού μας και των άλλων.
•
να φροντίζουμε τον εαυτό μας και το περιβάλλον.
•
Να βιώνουμε, εκφράζουμε, αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας-και να τα
ρυθμίζουμε, χωρίς να παρασυρόμαστε από αυτά και χωρίς να τα φοβόμαστε.
•
Να αναπτύσσουμε και να διατηρούμε ικανοποιητικές διαπροσωπικές σχέσεις.
•
Να κατανοούμε τα συναισθήματα των άλλων (ενσυναίσθηση), χωρίς να τα συγχέουμε
με τα δικά μας.
•
Να εκφράζουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας ελεύθερα.
•
Να αντιμετωπίζουμε παραγωγικά στρεσογόνα γεγονότα ζωής και να βιώνουμε μια
αποτυχία χωρίς να καταρρέουμε.
•
Να προσαρμοζόμαστε σε περιόδους-ορόσημα της ζωής μας, όπως η εφηβεία, ο γάμος,
η γέννηση ενός παιδιού, η συνταξιοδότηση, και τις να απολαμβάνουμε.
•
Να νιώθουμε ότι ανήκουμε, προσφέρουμε, παράγουμε, είμαστε χρήσιμοι και
σημαντικοί.
Φέτος,
η Παγκόσμια Ομοσπονδία για την Ψυχική Υγεία
(WFMH) αποφάσισε να καταστήσει την «πρόληψη της αυτοκτονίας» το κύριο θέμα της
Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας.
Η
αυτοκτονία μπορεί να αποφευχθεί, γι ‘αυτό όλες οι προσπάθειες και οι πολιτικές
μας πρέπει να επικεντρωθούν στην πρόληψη.
Η
αυτοκτονική συμπεριφορά υπήρξε σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, αλλά σήμερα
λόγω πολλών σύνθετων παραγόντων, έχει αυξηθεί σταδιακά σε όλα τα μέρη του
κόσμου και, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, έχει φτάσει σε ανησυχητικά
στατιστικά επίπεδα.
Σύμφωνα µε τον ΠΟΥ, περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι πεθαίνουν από
αυτοκτονία το χρόνο, γεγονός που την καθιστά την κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των
ατόμων ηλικίας δεκαπέντε έως είκοσι εννέα ετών.Συχνά πιστεύεται ότι
µόνο οι ενήλικες παρουσιάζουν αυτοκτονικές
συμπεριφορές, αλλά θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι πολλά παιδιά και νέοι
συμμετέχουν σε αυτό το είδος συμπεριφοράς ως αποτέλεσμα στιγματισμού, βίας,
σεξουαλικής κακοποίησης, εκφοβισμού και κοινωνικής απομόνωσης.Τα στατιστικά
στοιχεία δείχνουν ότι περισσότερο από 20% των εφήβων στο γενικό πληθυσμό έχουν
συναισθηματικά προβλήματα. Πολύ λίγα παιδιά ηλικίας κάτω των 12 ετών
αυτοκτονούν, αν και αρκετά παιδιά αυτής της ηλικίας απειλούν με αυτοκτονία και
μερικά από αυτά κάνουν απόπειρες, συνήθως ανεπιτυχείς.
Η αυτοκτονία αυξάνεται
εντυπωσιακά μεταξύ των νέων κυρίως από την ηλικία των 15 ετών για να φτάσει στο
υψηλότερο ποσοστό στο 23ο έτος (Shaffer/Fisher 1981).
Η αναλογία των αποπειρών
αυτοκτονίας σε σχέση με τις ολοκληρωμένες προσπάθειες είναι 120 προς 1. Τα
αγόρια, ιδιαίτερα από 15 ως 19 ετών, ολοκληρώνουν πιο συχνά, ενώ τα κορίτσια
κάνουν περισσότερες απόπειρες στο σύνολο, αλλά και περισσότερες ανεπιτυχείς.
Πολλοί
παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο αυτοκαταστροφής στους έφηβους όπως:
(Krans ,2016)
➢ χαμηλή αυτοεκτίμηση
εξαιτίας παχυσαρκίας, μακροχρόνιου σχολικού εκφοβισμού ή ακαδημαϊκών
προβλημάτων.
➢ απομόνωση έχοντας πέσει θύμα
ή μάρτυρας βίας, όπως σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση
➢ Έχοντας συνεχή πόνο ή χρόνιες
σωματικές ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης ή το άσθμα
➢ Έχοντας μια σωματική αναπηρία
➢ Κατάχρηση αλκοόλ, νικοτίνης ή
άλλων ναρκωτικών ουσιών
➢ Όντας ομοφυλόφιλος, λεσβιακός,
αμφιφυλόφιλος ή τρανσέξουαλ σε ένα περιβάλλον που δεν υποστηρίζει.
Το
οικογενειακό ιστορικό και τα προβλήματα με την οικογένεια ή άλλα μπορεί επίσης
να αυξήσει τον κίνδυνο του εφήβου, όπως: (Krans ,2016)
➢ Έχοντας έναν γονέα, παππού ή άλλο
συγγενή σχετικό με κατάθλιψη, διπολική διαταραχή ή αλκοολισμό
➢ Έχοντας ένα μέλος της οικογένειας
που αυτοκτόνησε
➢ Έχοντας μια δυσλειτουργική
οικογένεια και συγκρούσεις
➢ Έχοντας δοκιμάσει πρόσφατα
αγχωτικά γεγονότα της ζωής, όπως το γονικό διαζύγιο, τη γονική στρατιωτική
θητεία ή το θάνατο ενός αγαπημένου
Εκτός από
την επαγγελματική θεραπεία, ένας έφηβος που σκέφτεται την αυτοκτονία πρέπει να
ξέρει ότι υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται και είναι διαθέσιμοι για να
μιλήσουν. Η καλή υποστήριξη σημαίνει να ακούμε τι ενοχλεί κάποιον χωρίς να
κρίνουμε τα συναισθήματά του. Ένα άτομο πρέπει να διαβεβαιωθεί ότι υπάρχουν
πάντα λύσεις σε προβλήματα, εκτός από την αυτοκτονία, για την αντιμετώπιση
τους. Το να δίνουμε σε έναν έφηβο την ευκαιρία να ανοίξει και να μιλήσει για τα
συναισθήματά του θα τον βοηθήσει να ανακουφίσει κάποια από τη δυσφορία αυτών
των έντονων συναισθημάτων και να κάνει αυτό το άτομο να αισθάνεται λιγότερο
μόνο.(Braaten, 2016) Πολλά
παιδιά που αυτοκτονούν (29%) αποκαλύπτουν τα σχέδιά τους σε τουλάχιστον ένα
άλλο άτομο, και αυτό ισχύει για παιδιά και νέους εφήβους. Έτσι, η εκπαίδευση
του κοινού (δάσκαλοι, γονείς, παιδίατροι) σχετικά με τον κίνδυνο αυτοκτονίας -
πώς να το αναγνωρίσουν, τη σοβαρότητα της απειλής και τη συζήτηση με τους νέους
εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πρωτοβουλία για την ψυχική υγεία.(Shain,
2016) Οι γονείς πρέπει να
αφιερώνουν περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους και γενικά ο δεσμός της
οικογένειας πρέπει να είναι πολύ ισχυρός. Πρέπει να μάθουν τα παιδιά τους να
είναι δυνατά για να μπορούν να αντιμετωπίζουν τις αντιξοότητες της ζωής και να
τα μάθουν να είναι κοντά στην εκκλησία και στην αγάπη την αληθινή που νικάει τα
πάντα. Η οικοδόμηση δεξιοτήτων ζωής σε παιδιά και εφήβους και η παροχή
ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στα σχολεία και σε άλλα κοινοτικά περιβάλλοντα
μπορεί να συμβάλει στην προώθηση της καλής ψυχικής υγείας. Προγράμματα που
συμβάλλουν στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ εφήβων και των οικογενειών τους
είναι επίσης σημαντικά. Εάν προκύψουν προβλήματα, θα πρέπει να ανιχνεύονται και
να διαχειρίζονται από αρμόδιους και ειδικούς ιατρούς.(Φύσσα,2017)
